ALEV ALMAZ MALZEME JENERASYONLARI
1. Jenerasyon: FR Apreli Pamuk
Pamuklu kumaş normalde alev alan bir malzemedir. Kimyasal işlemlerle pamuğa alev almazlık (alev geciktiricilik, alev taşımazlık) özelliği kazandırılır. Böylece aleve maruz kalan pamuklu kumaş alev kaynağı ortadan kalktıktan sonra söner, yanmaya devam etmez.
Avantajları:
- FR Pamuk fiyat olarak en ekonomik çözümdür.
- Günümüzde 50 yıkamaya kadar dayanıklı FR Pamuklu kumaşlar üretilebilmektedir. Elbisenin ortalama olarak haftada bir kez yıkandığı varsayıldığında bir yıl boyunca kullanılabileceği düşünülebilir.
Dezavantajları:
- Alev almazlık özelliği bir kimyasal işlem ile kazandırılmaktadır. Bu kimyasal işlem pamuğun mekanik mukavemetini düşürür.
- FR Pamuklu kumaşların mekanik mukavemetleri düştüğünden çok hafif kumaşların üretimi mümkün değildir. Daha ağır kumaşlar yapılabilir.
- FR Pamuklu kumaşlardaki alev almazlık yıkamayla azalır, bir süre sonra kumaşın alev almazlık özelliği kaybolur.
- Alev almazlığın ne zaman kaybolacağı belli değildir. Kullanım şartları, yıkama şartları gibi bir çok etken kumaşın üzerindeki alev almaz kaplamayı yok edebilir. Kimi zaman daha ilk yıkama sonrasında, kimi zaman 5 yıkama, kimi zaman 15 yıkama sonra kumaş alev almazlığını yitirebilir ve bunu tespit etmek mümkün değildir.
- 50 yıkamaya kadar dayandığı belirtilen kumaşların alev almazlık testleri laboratuvar ortamında yapılır. Hiç kirletilmeden, kullanılmadan, sadece 50 kez laboratuvar ortamında yıkandıktan sonra kumaşın alev almazlığı test edilir. Oysa gerçek hayatta elbise giyilirken hem kire, hem UV ışınlarına, hem de aşınmaya maruz kalır. Farklı sıcaklıklarda ve farklı deterjanlarla yıkanır. Laboratuvar ortamındaki test ile gerçek hayat birbirine benzemez ve bu nedenle elbisenin kullanım sırasındaki alev almazlığını belirlemek güçtür.
- Yüksek sıcaklıklarda yıkama alev almaz aprenin bozulmasına sebep olabilir.
- Pamuklu kumaşlar mekanik mukavemetleri zayıf olduklarından çabuk aşınırlar, genelde bir sezonluk (yaklaşık 6 aylık) ömürleri vardır.
2. Jenerasyon: Modakrilik Karışımlı Ürünler
2. Jenerasyon olarak adlandırılan Modakrilik Karışımlı Ürünler, yanan elyaf (örneğin %40 pamuk) ile yanmayan elyafın (örneğin %60 modakrilik) karışımından üretilir. Modakrilik karışımlı ürünlerde sönme yoğun duman ile gerçekleşir. Modakrilik elyaf alevle temasta yoğun duman çıkartır. Çıkan bu duman oksijen ile yanan malzemenin temasını keserek sönmeyi sağlar. Modakrilik elyafın söndürme şekli budur.
Avantajları:
- Modakrilik elyafın en büyük avantajı kendinden alev almaz bir elyaf olmasıdır. Pamuk Apreli kumaşların alev almazlığı yıkamayla azalırken modakrilik karışımlı kumaşların alev almazlığı azalmaz.
- Alev almazlığı yıkamayla azalmayan ürünler içinde en ekonomik olan üründür.
Dezavantajları:
- Modakrilik elyafın söndürme şekli yoğun duman oluşturarak oksijen ile teması engelleme şeklindedir. Bu yoğun duman zehirli gaz içerebileceği gibi solunumu da olumsuz etkileyebilir. Bu yoğun duman özellikle kapalı ortamlarda kişinin sağlığını tehlikeye atabilir.
- Modakrilik karışımlı ürünlerin mekanik mukavemeti düşüktür. Kopma ve yırtılma mukavemeti düşük olduğundan daha kısa sürede deforme olur.
- Alev almaz bir ürün olmasına rağmen aleve maruz kaldıktan sonra parçalanır ve deforme olur. Aleve maruz kaldıktan sonraki mekanik mukavemetleri çok düşüktür.
- Modakrilik karışımlı ürünler yıkama ile daha kısa sürede deforme olurlar.
- Modakrilik karışımlı ürünlerin aşınma dirençleri düşüktür, kullanım sırasında daha kısa sürede deforme olurlar.
- Modakrilik karışımlı ürünlerin kullanım ömürleri daha düşüktür.
Modakrilik karışımlı ürünün test öncesi ve sonrası görünümleri
3. Jenerasyon: Kendinden Alev Almaz Ürünler
3. Jenerasyon olarak adlandırılan Kendinden Alev Almaz Ürünler, tamamen kendinden alev almaz elyafların karışımlarından yapılırlar.
Avantajları:
- Kendinden Alev Almaz Ürünlerin alev almazlıkları kalıcıdır. 1000 kez yıkandıktan sonra bile alev almazlıkları hiç azalmaz. İlk günkü kadar alev almazlardır.
- Kendinden Alev Almaz Ürünlerin mekanik mukavemetleri daha yüksektir.
- Kendinden Alev Almaz Ürünlerin aşınma dayanımları daha yüksektir.
- Kendinden Alev Almaz Ürünlerin yıkamaya karşı dayanıklıkları daha yüksektir.
- Kendinden Alev Almaz Ürünler yüksek mukavemetleri sayesinde daha hafif üretilebilirler. Bu da daha konforlu ürünlerin elde edilebilmesini sağlar.
Dezavantajları:
- Kendinden Alev Almaz Ürünlerin maliyetleri daha yüksektir.
- Kendinden Alev Almaz Ürünlerin boyanması kolay olmadığından renk seçenekleri kısıtlıdır.
Fire-Blocker (Kendinden Alev Almaz) ürünün test öncesi ve sonrası görünümleri
Sonuç olarak kullanıcılar kendi ihtiyaçları doğrultusunda bu 3 jenerasyon üründen en uygun olanını seçmelidirler.