“Yanmaz Elbise” ya da “Yanmaz Kumaş” tabiri birçok yazıda okuduğumuz veya konuşmada duyduğumuz bir ifadedir. Ne yazık ki “Yanmaz” ifadesi doğru bir ifade değildir. Demir bile 1538 derecede erimekte ve daha yüksek sıcaklıklarda buhar olabilmektedir. Günümüzde kullanılan koruyucu elbiseler için “Yanmaz Elbise” ifadesi kullanılmamalıdır. Doğru ifade şekli “Alev Almaz Elbise” veya “Alev Taşımaz Elbise”dir.
Alevli Yanma
Pamuklu bir kumaşı çakmak ile kenarından yaktıktan sonra çakmağı çekerseniz pamuk kendi kendine alev çıkararak yanmaya devam eder. Buna “Alevli Yanma” denir.
Korlu Yanma
Alevi üfleyerek söndürdüğünüzde pamuğun içten içe yanmaya devam ettiğini görürsünüz. Mangal kömürü gibi alev çıkarmadan içten içe yanmaya “Korlu Yanma” denir.
Pamuk depolarında çıkan yangınlarda yangın söndürüldükten sonra alev ortadan kalkar. Eğer pamuk içten içe (korlu şekilde) yanmaya devam ediyorsa bir süre sonra yangın tekrar alevlenir. Bunu engellemek için pamuğun korlu yanması da durdurulmalıdır.
Alev Alan Malzemeler
Alev Almaz Malzemelerin temel özelliğini açıklamadan önce Alev Alan Malzemelerin özelliklerinden bahsetmek gerekir. Alev Alan Malzemeler bir yangın sırasında aleve maruz kaldıklarında ve alev kaynağı ortadan kalksa bile kendi kendilerine yanmaya devam ederler.
Pamuklu kumaştan yapılmış elbise giyen bir kişi ani bir patlama nedeniyle aleve maruz kalırsa (ki bu alev patlaması bir kaç saniyeden daha fazla değildir) elbise tutuşur ve alev kaynağı ortadan kalksa bile elbise yanmaya devam eder. Bu da kişinin vücudunda yanıkların artmasına ve hatta ölümüne bile neden olabilir.
Alev Alan Malzemelere örnek olarak şu malzemeler verilebilir:
- Pamuk
- Viskon
Alev Alan ve Eriyen Malzemeler
Alev Alan Malzemelerden daha kötüsü alev alan ve eriyen malzemelerdir. Bu malzemeler yanmaya devam ederken aynı zamanda eriyip damlayarak kişinin vücuduna yapışırlar. Alev Alan ve Eriyen Malzemelere şu örnekler verilebilir:
- Polyester
- Polyamid
- PVC
1998 yılında Tuzla’daki gemi yangınında bu tür alev alan ve eriyen malzemeden yapılmış yağmurluk giyen itfaiyecilerimiz yaşanan patlama sırasında alevlerin içinde kalmış, bu sırada tutuşan ve eriyip damlayan elbiseleri nedeniyle şehit olmuşlardır.
Alev Almaz Malzemeler (yanlış ifadeyle Yanmaz Malzemeler)
İşte bu nedenlerden ötürü Alev Alan Malzemeler tehlikeli ortamlarda kesinlikle kullanılmamalıdır. Bunun yerine Alev Almaz Malzemeler kullanılmalıdır.
Alev Almaz Malzemeler, alev kaynağı ortadan kalktığında sönerler, yanmaya devam etmezler. Alev Almaz Malzemeler:
- Kaçış için zaman yaratır
- Yanık miktarını azaltır
- Hayatta kalma şansını artırır
Aşağıdaki videoda alev almaz Fire-Blocker kumaştan yapılmış bir tulumun 4 saniye boyunca aleve maruz bırakıldıktan sonra nasıl söndüğünü görebilirsiniz.